Ülkemizde açıkdeniz yarışçılığının önemli yarışı Deniz Kuvvetleri Kupası’ndaki rota değişikliği heyecanla karşılanırken tereddüt edilen konu ise Ege Denizi’nde geçilecek bölgenin sahillerimize uzaklığı oldu.
Temmuz ayında rekor sayılabilecek uzunlukta yapılacak olan “Güney Yarışı” şimdiden tartışılmaya başlandı. Birkaç etap üzerinden yapılan yarış, dönemin Deniz Kuvvetleri komutanlarının da görüş ve teşvikleriyle, “Neden bizim de gerçek anlamda bir açıkdeniz yarışımız yok?” denilerek, önce etaplar kaldırıldı, geçen yıl da Bodrum’a kadar uzatıldı. Hatta Midilli ve Sakız adalarının dışından geçilerek tamamlandı. 2024 sezonunda ise bir adım öteye geçilerek Türk sahiline yakın tüm Yunan adaları iskelede kalacak şekilde, finiş Göcek’e taşındı. En azından planlar şimdilik böyle.
Açıkdeniz yarışlarının iddialı yapıldığı tüm ülkelerde en az bir tane bu tip uzun mesafeli bir yarış var. En son Yunanistan’da birkaç yıldır 600 deniz millik yarış yapılıyor. İlk zamanlar çok az katılım olsa da geçen yıl çok iddialı ekipler bu yarışta yer aldı ve Akdeniz’de yapılan açıkdeniz yarışları arasında klasikler arasına girmek için hızla popülerleşmeye başladı. Ülkemizde açıkdeniz yarışçılığı düşüncesi, özellikle Türkiye Turu rekor denemeleri ekseninde bir hayli ilgi çekiyor ve değişik kategorilerde rekor denemeleri sürüyor. İlginin artması daha büyük ve hızlı teknelerle de rekor denemelerinin geleceği umutlarını artırıyor. Yelkenli teknelerle Fransa Turu tipi yarışlar ise hepimizin düşlerini süslüyor.
500-600 deniz millik yarışlar, açıkdeniz yarışçılığının olmazsa olmazlarından. Bu mesafeler sahil yarışçılığıyla açıkdeniz yarışçılığı arasındaki farkı ortaya koyuyor, farklı deneyimler gerektiriyor. Sadece deneyim değil, bilgi ve eğitim de şart. Ekibin iş organizasyonu, vardiya sistemi, navigasyon, güvenlik gibi unsurların hepsi açıkdeniz yarışçılığının bir parçası. Hafta sonu yarışları için kullanılan yelken setleri, bu tip uzun yarışlarda mutlaka modifikasyonlar geçirmek zorunda. Daha dirençli kumaşlardan yapılan yelkenler, reef’li anayelkenler ve birçok güvenlik malzemeleri teknelerde bulunmak zorunda. Güvenlik malzemelerinin yanında bunların kullanımının eğitiminin de ekibe verilmiş olması gerekiyor. Güney Yarışı organizatörü TAYK, her gün artan ön kayıt listesini sosyal medya da paylaşırken bir grup yarışçı ise yarışla ilgili endişelerini dile getiriyor. En önemli tereddüt ise yarışın çoğunluğunun geçeceği Ege denizindeki bölgenin Türk sahillerine olan uzaklığı, acil bir durumda Türk Donanması’nın eskort gemilerinin müdahale edemeyeceği ve Ege Denizi’ndeki bu yaklaşık 60-80 deniz mili genişliğindeki kuzey-güney yönündeki koridorun, ünlü ve çok güçlü “meltemi” rüzgârları. Yat filomuzun ise ne ekipman ne de deneyim olarak bu tip bir yarışa henüz hazır olmadığı düşünülüyor. Yurtdışı benzer yarışların bir bölümünde katılım şartlarında aranan uzun mesafe kat etmiş olma zorunluluğunun bizim yarışta kullanılmaması gibi birçok neden, genel bir çekimserlik ve şüphe olarak dikkat çekiyor.
600 deniz millik etapsız yapılacak bir açıkdeniz yarışına kesinlikle taraftarım. Şimdiye kadar çoktan organize etmemiz gereken bir yarıştı. Zamanın açıkdeniz yarış yönlendiricileri, Güney Yarışı’nı filonun büyümesi fikri altında, yarı ralli yarı yarış görüntüsünde organize etmiş olmaları, ne filoyu büyüttü ne de yarışanlara açıkdeniz deneyimi kazandırdı. Yapılan öneriler ve eleştiriler düşmanca algılandı. Sonuçta birçok tekne sahibi ya yarışçılığı bıraktı ya da yurt dışında yarışmaya başladı. Yeni tekne sahipleri eksilenlerin yerini doldurmadı. Filo ise küçüldükçe küçüldü. Yelken okulları en büyük gurubu oluşturmaya başladılar. Bu yarışı çalıştıkları şirketlere pazarlayamazlarsa, yarışa katılamazlar. Bana göre ideali, filoyu en az üç yıllık bir planla, 600 deniz millik bir yarışa hazırlamaktı. Çok sıkı ve tavizsiz ekipman kontrolleriyle ekipleri bu tip bir yarışa hazırlayabilirdik. Yarışımız ilan edildi, çok da keyifli olacağından eminim. Organizatörlerin bu aşamada yapması gereken ise yarış ekiplerini sıkça yapılacak toplantılarla, çekinceleri kaldıracak şekilde bilgilendirmek. Bu yarışın filosunu güvenli biçimde Göcek’e indirecek tüm önlemleri bizlerle paylaşmak.
Adil ve kolayına rüzgârlar dilerim.