100 yaşındaki yelkenli yük gemisinin renkli hayat hikayesi…
Yazı: Ahmet Başar
Dünyayı kasıp kavuran korona krizi nedeniyle evlerimizde kaldığımız bugünlerde en çok tartıştığımız konulardan biri, insanın doğayla ilişkisi… Daha doğrusu, insanın doğayla ilişkisinde doğa aleyhine giderek bozulmuş olan denge.
Daha az çalıştığımız, daha az üretip tükettiğimiz, daha az seyahat ettiğimiz, hayatı yavaşlattığımız bugünlerde doğanın nefes aldığına, kendisini tamire hemen başladığına dair haberler duyuyoruz. Uludağ’ın zirvesini İstanbul’dan görüp şaşkınlıkla mutluluk duyguları arasında gidip gelirken, kutuplardaki ozon deliğinin küçüldüğünü (hatta, inanılmaz ama yok olduğunu), dünyanın büyük şehirlerindeki hava kirliliğinin önemli ölçüde azaldığını anlatan haberler bizleri hem sevindiriyor hem de düşündürüyor: Böyle gelmiş ama böyle devam edecek mi? #Evdekal günlerinde yabancı bir internet sitesinde gözümüze çarpan bir güzellik, yelkenli denizciliğin ekolojik, çevre dostu yanını bizlere bir kez daha hatırlatınca, o güzelliğe sizler için biraz daha yakından bakmak istedik: Onun adı Avontuur!
İsmi Hollandacada‚ macera anlamına gelen Avontuur iki direkli bir Gaffelschoner (schooner). Boyu 43.5 metre, eniyse 5.9 metre olan gemi bundan tam 100 yıl önce, 16 Nisan 1920’de Stadskanaal’daki (Groningen/Hollanda) Otto Smith Tersanesi’nde üç yılda inşa edilerek denize indirilmiş. Sekiz yelkeninin toplam alanı 612m2 olan 146 grostonluk gemi, o dönemde dört -hatta beş- direkli transatlantik yelkenliler rağbet gördüğünden olsa gerek, zamanının “hafif yük gemisi” kategorisinde sayılmış ve genellikle Kuzey Denizi’nde ve Baltık Denizi’nde seferler yaparmış. 1923 yılında gemiyi satın alan Hollandalı Kaptan Pieter De Wit ona karısının ismini vermiş. Artık adı “Catharina” olan gemiye 1924-25 yılında zamanın ruhuna da uygun şekilde ilk motoru monte edilmiş. 1937 yılında bir İsveç firması tarafından satın alınan ve motorlu schooner’a dönüştürülen geminin 20’nci yüzyıl tarihçesinde motorunun, sonuncusu 1972 yılında olmak üzere dört kez değiştiği kayıtlı.
İsveç bandırasıyla 40 yıl boyunca Büyük Britanya ile İskandinav ülkeleri arasında yük taşımacılığında kullanılan gemi, 1977 yılında Hollandalı Kaptan Paul Wahlen tarafından satın alınmış ve ismi yine Avontuur ’a dönüştürülen geminin Atlantik ötesi maceraları başlamış.
Yelkenli yük gemisi Avontuur yazısının devamını Haziran 2020 sayımızda okuyabilirsiniz.
