Gereken çabayı göstereceğiz

İstanbul konumu nedeniyle denizi en çok yaşaması gereken şehirlerimizden biri. Bağlama yerlerinin artması ve küçük teknelerin suya inişi için rampaların yapılması da birçok denizcinin rüyası. İstmarin bu rüyayı gerçekleştirmek için kolları sıvadı. Marina İşletmeler Müdürü Murat Sapmaz ile projeleri konuştuk.

YAZI : Selcen Tanınmış

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin kuruluşu İspark bünyesinde yer alan İstmarin, tekne parkların yapımı ve işletmesi amacıyla oluşturulan bir marka. İlk olarak İstinye ve Tarabya’da açılan tekne parklarda bugüne kadar yaklaşık 2 bin 200’ün üzerinde tekneye hizmet verildi. Marinalar deniz içerisinde doğa dostu teknolojilerle kuruluyor ve sökülüp taşınabilme özelliğine sahip. Son olarak Maltepe’de 100 teknelik yeni bir karaparkı devreye sokan işletmenin yeni projelerini ve İstanbul’un tekne bağlama olanaklarını Marina İşletmeler Müdürü Murat Sapmaz’a sorduk.

İstmarin, İstanbul’daki yat potansiyelinin ne kadarını karşılıyor?
İstinye ve Tarabya Marinaları toplamda 445 teknelik bağlama kapasitesine sahip. İstanbul’da faaliyet gösteren marinaların toplam bağlama kapasiteleri göz önüne alındığında yüzde 9’luk bir paya sahip olduğumuzu görüyoruz. Tabii ki İstanbul gibi deniz ticareti ve turizm potansiyeli olan kentte bu sayı yeterli değil. Kısa zamanda teknelere daha fazla bağlama alanı oluşturarak kapasitemizi artıracağız.

Yıllara göre talep artışı oldu mu? Bağlanan teknelerin profili nasıl?
“National Marine Manufacturers Association” raporuna göre, Şubat 2021’de geçen yıla kıyasla pazara giren yeni teknelerde yüzde 34 ‘lük artışın olduğu, tekne satışlarındaki bu artışa paralel olarak da yeni marina yatırımlarının gerçekleşmemesi sonucu marinalarımıza talepteki artışın oldukça fazla olduğunu söyleyebiliriz.
Özetle, salgının sebep olduğu tatil anlayışındaki yeni tercihler arasında tekne sahipliğinin arttığını gözlemliyoruz. İnsanlar sosyal izolasyonun etkili araçlarından biri olan teknede vakit geçirmek istiyorlar. Yelkenli veya motoryat fark etmeksizin bağlama hizmetinden faydalanan sayısı artıyor.

Yurtdışından ya da İstanbul dışından tekne sahipleri geliyor mu?
2019 yılı ve 2020 yılının pandemi dönemi öncesinde özellikle yaz aylarında yabancı yatçıların marinamıza bağlama talepleri oluyordu. İstanbul’un tarihi dokusunun yanında marinalarımızın bulunduğu noktaların seyir güzergahlarına yakın olması, iki kıtayı ayıran boğazın eşsiz manzarası ve erişim kolaylığı bunda etkili oluyordu. Maalesef, dünyayı etkisi altına alan pandemi sebebiyle yaklaşık 1,5 yıldır yerli yatçılarımız haricinde farklı ülkelerden tekne sahiplerine hizmet veremedik.

Pandemi marinayı nasıl etkiledi. Kış boyunca teknede yaşayan sayısı ya da hafta sonu trafiğinde değişiklik oldu mu?
Salgının etkisini göstermeye başlamasıyla birlikte tüm işletme alanlarımızda olduğu gibi marinalarımızda da, ofis ve ortak kullanım alanlarıyla tekne sahiplerinin temas ettiği ve kullandığı yerlerde bir dizi önlemler aldık. Daha sık temizlik yaparak ve dezenfekte ederek tedbirlerimizi artırdık. Çalışanlarımızın uzaktan çalışma modeline geçmesini sağladık. Özellikle salgının ilk günlerinde marinadan yararlanan yatçıların sayısında belirgin bir düşüş olsa da zaman içerisinde eski rutinlerimize geri dönmeyi başarabildik. Kısıtlama sürelerinde uygulanan seyir yasakları hafta içi ve hafta sonu yat trafiğimizi oldukça etkiledi. Yatçılarımız daha çok teknelerinde vakit geçirmeyi tercih ettiler, bizleri yalnız bırakmadılar. Sokağa çıkma kısıtlaması bulunan 65 yaş ve üstü yatçılarımızla iletişime geçerek teknelerinin durumu hakkında bilgilendirme yaptık. Gerektiğinde görseller paylaştık. İşletme anlayışımızı ve iletişim hızımızı artırarak kalite standartlarını yükseltmek amacıyla özellikle bu dönemde dijital dönüşüm çalışmalarımızı tamamladık. Pandemi döneminde bu yönde artan talep ve beklentilere cevap verdik, marina yönetim sistemlerimizi uzaktan erişime açtık. Bu alanda iyileştirme ve yatırım çalışmalarımıza devam ediyoruz.

Çekek alanı oluşturmayı düşünüyor musunuz?
Öncelikli hedefimiz marina alanlarımızın sayısını çoğaltarak tekne bağlama kapasitemizi artırmak. İstanbul’da hem ticari hem ekonomik hem de turizm potansiyeline katkı sağlayacak sistemli ve modern marinaların kısa zamanda hayata geçmesi gerekiyor.
İstinye Marina’da bulunan rampa vasıtasıyla fiziksel açıdan uygun olan teknelerin denize atma ve çekme operasyonlarını gerçekleştirmekteyiz. Bu anlamda bizden beklentilerin olduğunu biliyoruz. Fizibilite çalışmalarına devam ettiğimiz yerler var, bu çekek alanlarının tahsis ve projelendirme süreçlerini de devam ettiriyoruz.
Maltepe’de çekek alanımızı yaparak yatçılarımızın hizmetine sunduk. 100 teknelik kapasiteye sahip bu projemizde tekneler karada konaklama ve bakım-onarım ihtiyaçlarını giderebilecekler. Çekek alanında teknelere alt yıkama, elektrik ve su hizmeti veriyoruz. Kısa süre içinde Maltepe Karapark’ta mevcut olan rampanın revizyonunun tamamlanmasıyla yatçılarımız teknelerini römorkları vasıtasıyla denize indirme imkanına da kavuşacaklar.

Bir marina olarak çevreye duyarlı sosyal sorumluluk projeleriniz var mı?
Deniz kültürünün ve çevre bilincinin arttırılması amacıyla ilkokul öğrencilerine yönelik planladığımız eğitici ve öğretici aktiviteleri okulların uzaktan eğitme geçmesi sebebiyle bu yıl gerçekleştiremedik. Amacımız sadece bağlama hizmeti vermek değil, deniz kültürü ve çevre bilinci olan nesillerin yetişmesine destek olmak. Bu bağlamda iki marinamızda da her türlü atık alımı için uygun ekipmanlarımız ve depolama alanlarımızla faaliyet gösteriyoruz. Marinalarımızda israfın önlenmesini, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık oluşum sebeplerinin gözden geçirilerek atık oluşumunun engellenmesi veya geri dönüşüm sağlanması amacıyla atık yönetim felsefesi kapsamında “Sıfır Atık Belgesi” alınması sürecini de tamamlamak üzereyiz.

Hali hazırda işletilen ancak süresi dolan marinalarda ihale süreçlerine dâhil olmayı düşünüyor musunuz?
İBB iştiraki olan İspark’ın işletmecilik anlamında iki misyonu var. Birincisi, anonim şirket olmamız sebebiyle bağlama kapasitesini ve gelirlerini artırmaya yönelik her türlü projeyle yakından ilgilenmek. İkincisi, düzensiz bağlanmaların engellenmesi sonucu kayıt dışı gelirleri ekonomiye kazandırmak. Bu sebeple İBB’ye tahsisli veya kamu alanı olan bağlama yerleri için gerekli izin, yatırım ve planlama çalışmalarını sürdürmekteyiz. Bu süreçlere dahil olmayı planlıyoruz.

Tekne sahiplerinin özellikle küçük tekneler için bağlama yer beklentisi var. İstmarin olarak bu alanda yer almayı düşünüyor musunuz? Amatör denizcilere hitap eden, temel ihtiyaçların karşılandığı minik marinalar?
Hem denizde hem de karada amatör denizciliğin gelişimine katkı sağlayacak yatırımlarımızı hayata geçirmek için çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bağlama yerlerinin artması ve çeşitlenmesiyle amatör yatçılarımız ekonomik bağlanma imkanlarına kavuşacaklar. Bu ihtiyacın farkındayız, kendi proje ve planlamalarımız var. Ayrıca kamu kurumlarıyla yaptığımız ortak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Sürecin, yatçılar açısından olumlu sonuçlanması için gereken çabayı göstereceğiz.