İleri demirleme teknikleri zor durumlarda ve zor şartlarla karşılaşan her kaptan ve mürettebatın aşina olması gereken uygulamalardır. Teknikleri bilmek kadar uygulamadaki detaylara da hâkim olmak da önemlidir.
Yazı: Mehmet Erem — İllüstrasyon: Gizem Arın
BAŞ-KIÇ DEMİRLEME
Teknenin demirde gezinmesinin istenmediği durumlarda, hem baştan hem de kıçtan demir atma yöntemidir. Ticari gemilerde apıştırma olarak da bilinen uygulamadır. Akıntı, rüzgâr ve benzeri durumlardan dolayı teknenin yana kaymasını engellemek amacıyla yapılır. Çok dar koylarda kıyıdan çıma tutmak istenmediği durumlarda uygulanır.
Rüzgârın mümkünse baştan gelmesi ve 20 knot’un üzerinde olmaması uygundur. Rüzgâr şiddetinin arttığı durumlarda kıçtaki demir gezinmeye engel olur ve baştaki demir sebebiyle bir süre sonra tarar. Aynı fırtına demiri örneğindeki gibi botla atılabileceği gibi tekneyle de bırakılabilir. Önce baştaki demir zinciri, düşünüldüğünden daha da fazla serilip kıçtan demir atılır. Kıç tarafa boş verirken, ön tarafta demirin boşu alınır. İstenilen kaloma miktarı önceden bilinip hesap ona göre yapılmalıdır. Koydaki herkes aynı sistemde demirlemediyse rüzgârın değiştiği durumlarda diğer teknelerle çapariz yaşanabilir. Kalabalık koylarda ve sert havada uygulanmaz.
RÜZGÂRALTI DURMAK
Tek demir atıp ancak döşeli zincirin uygun yerinden alınan açılı koltuk halatıyla teknenin kafasını rüzgâra ters tutmak amacıyla kullanılır. Bu sayede tekne rüzgârı bordadan alır, rüzgâraltındaki bordasını özellikle küçük teknelerin ve acente botlarının yanaşması için kullanan ticari gemilerde yaygındır.
Dalganın rüzgârla aynı yönde olmadığı durumlarda, dalgaları kafadan almak için de uygulanabilir.
Solugan veya svel tabir edilen bu tür ölü dalgaların varlığında, rüzgâr nereden eserse essin dalgayı yandan almamak ve sallanmayı azaltmak amacıyla demir halatından bir açmaz teknenin kıçına getirilir. Bu sayede pruvası dalgaya dönen tekne rahatlar.
İleri Demirleme Teknikleri (2.Bölüm) yazısının devamını Mayıs sayısında okuyabilirsiniz.
