Marmara Denizi’nde 2021’de büyük yankı uyandıran müsilaj, üç yıl aradan sonra yeniden yüzeye çıktı. Uzmanlar, kirlilik ve iklim değişikliği nedeniyle müsilajın yayılmaya devam ettiğini belirterek acil önlemler alınması gerektiği konusunda uyarıyor.
2021 yılında Marmara Denizi’nin farklı bölgelerinde ortaya çıkan ve kamuoyunda büyük yankı uyandıran müsilaj sorunu, yüzeyden kaybolmasının ardından gündemden düşmüştü. Ancak dalgıçlar ve uzmanlar, müsilajın derinlerde varlığını sürdürdüğü konusunda uyarılarını sürdürmüşlerdi. Nitekim, üç yıl aradan sonra müsilaj yeniden yüzeye çıktı.
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı, 23 Ekim 2024 tarihinde Erdek Körfezi’nde müsilajın yeniden oluşmaya başladığını belirtti. Sarı, müsilajın 5 Aralık’a kadar İzmit Körfezi’ne ulaşarak tüm Marmara Denizi’ne yayıldığını ifade etti. “Müsilaj, halihazırda yüzeyden itibaren 30 metre derinliğe kadar Marmara’nın 11 bin 350 km²’lik yüzey alanının ilk 30 metresini örümcek ağı gibi sarmış durumda.” dedi.
Müsilajın en önemli nedenlerinden birinin kirlilik olduğunu vurgulayan Sarı, Marmara Denizi çevresinde 25 milyon insanın yaşadığına dikkat çekti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre, atıkların en iyi ihtimalle yüzde 51,7’sinin ileri biyolojik arıtmadan geçirildiğini belirten Sarı, bu durumun Marmara Denizi’ne ciddi bir yük getirdiğini ifade etti. Yani, Marmara Denizi çevresinde yaşayan her iki kişiden birinin atığı arıtılmadan denize gidiyor.
Sarı, deniz suyu sıcaklığının ekim ayının ilk 20 günü için uzun yıllar ortalamasından yaklaşık 2 derece daha yüksek olduğunu tespit ettiklerini belirtti. Deniz yüzeyinde 21 derece olan su sıcaklığının, 40 metrede 16 derece olarak ölçüldüğünü ifade etti.
MÜSİLAJ İÇİN ÖNLEMLER ALINMALI
Müsilajın yeniden ortaya çıkmasıyla birlikte, 2021 yılında oluşturulan Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu, 25 Aralık 2024 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Fatma Varank başkanlığında toplanılmış, müsilajın yayılmasını engellemek amacıyla alınması gereken önlemler tartışılmıştı.
Prof. Dr. Mustafa Sarı, müsilajın suların ısınmasıyla birlikte ilkbahar aylarında deniz yüzeyini kaplama ihtimali bulunduğunu belirterek, “İlkbahar ve yaz aylarında sular ısındığında deniz yüzeyini felaket boyutunda müsilaj kapladığında ‘Eyvah, biz ne yaptık’ demek istemiyorsak bir an önce tedbir almamız lazım.” ifadeleriyle yetkilileri işbirliği içinde harekete geçmeye çağırdı.
Müsilajın deniz ekosistemi ve balıkçılık üzerinde olumsuz etkileri olduğunu vurgulayan uzmanlar, acil önlemler alınmadığı takdirde bu etkinin daha da artabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Özellikle, atık su arıtma tesislerinin iyileştirilmesi ve derin deşarj, arıtma denetimlerin artırılması gerektiği belirtiliyor.
Sonuç olarak, Marmara Denizi’nde müsilaj sorunu yeniden gündeme gelmiş durumda. Uzmanlar, deniz ekosisteminin korunması ve müsilajın olumsuz etkilerinin önlenmesi için acil ve etkili önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.
