Fethiye Körfezi’ndeki deniz suyu kalitesini gözlemlemek ve tespit edilen verileri anlık olarak sunmak üzere Koç Bilgi ve Savunma Teknolojileri tarafından geliştirilen “Akıllı şamandıra” ürünü Smartium Blue, DenizTemiz Derneği/ TURMEPA ve Fethiye Belediyesi desteğiyle Fethiye Körfezi’nde faaliyete geçti.
Koç Bilgi ve Savunma Teknolojileri A.Ş. (KoçSavunma), “Akıllı Şamandıra” ürünü Smartium Blue ile deniz suyu kalitesini ölçmek için DenizTemiz Derneği/ TURMEPA, Fethiye Belediyesi, İMEAK Deniz Ticaret Odası Fethiye Şubesi ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi işbirliğiyle harekete geçti. Pilot uygulaması 2020 yılında Fethiye Limanı Aksazlar Mevkii’nde yapılan Smartium Blue Deniz Suyu Kalitesi Ölçüm Sistemi’nin lansmanı, 4 Kasım Perşembe günü Fethiye Beşkaza Meydanı’nda yapıldı ve iki adet akıllı şamandıra kalıcı olarak denize bırakıldı.
Lansmana, TURMEPA Yönetim Kurulu Başkanı Şadan Kaptanoğlu, Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca, Koç Bilgi ve Savunma Teknolojileri A.Ş. Yönetici Direktörü Mehmet Hakan Öktem, TURMEPA ve İMEAK Deniz Ticaret Odası Fethiye Şubesi Başkanı Şaban Arıkan, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Bodrum Denizcilik Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Tuncay Kuleli ve Fethiye Kaymakamı Eyüp Fırat katıldı.
Smartium Blue, deniz, göl veya nehirlerde bulunduğu noktadaki kirlilik verilerini tespit ederek bu verileri konum, zaman gibi verilerle birlikte kullanıcılarına internet üzerinde sunabilen gerçek zamanlı kirlilik ölçüm ve gözlem sistemi olarak görev yapıyor.
Proje kapsamında marinalar, koylar, balık çiftliği çevresi gibi deniz alanlarının asidifikasyon, bulanıklık, oksijen düzeyi, su sıcaklığı, tuzluluk, klorofil gibi sualtı parametreleri ile rüzgar yönü/hızı gibi meterolojik veriler ölçülerek kayıt altına alınabiliyor. Sistem, enerjisini de üzerindeki güneş panelleriyle sağlıyor. Böylece denizin nabzını ölçerken karbon emisyonu da oluşturmuyor.
Sistem sayesinde elde edilen veriler Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi uzmanları ile değerlendirilip Fethiye Belediyesi’ne raporlanacak. Böylece Fethiye Körfezi’nde olası kirlilik durumunda alınması gereken önlemler için erken harekete geçilebilecek. Proje kapsamında uzun süreli olarak Fethiye Körfezi’nden toplanacak veriler ile farklı akademik çalışmaları da önünün açılabileceği değerlendiriliyor.
Marmara’da müsilaj için kullanıldı
Smartium Blue Akıllı Şamandıralı Ölçüm Sistemi müsilaj tehdidine karşı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın talebi ile bu yıl içinde Marmara Denizi’ne bırakılarak 1 ay boyunca Marmara Denizi’nin oksijen oranını ölçmek için kullanıldı. Toplanan veriler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na anlık olarak iletildi.
Lansmanın açılışında konuşan DenizTemiz Derneği/ TURMEPA Yönetim Kurulu Başkanı Şadan Kaptanoğlu şunları söyledi: “TURMEPA olarak bizim görevimiz denizlerimiz ve dünyamız için örnek projeler geliştirmek, bunun için verilen çabaları desteklemek ve ortak bir paydada buluşturmak.
Ülkemizin en güzel kıyılarına ev sahipliği yapan Fethiye’de hayata geçirilen sistem sayesinde bölgesel olarak deniz kirliliğinin ve su kalitesinin tespiti sağlanırken, kirliliğe hızlı müdahale edilerek Fethiye’nin cennet maviliklerinin korunmasına da katkıda bulunulacak. Bugün artık yeni şeyler söylemek lazım. İşte bu proje tam da bu yeniliğin bir göstergesi olarak karşımızda. Denizdeki kirliliği önceden görüp, analiz edecek ve önlem almamızı, çözüm üretmemizi sağlayacak. Çünkü her zaman diyoruz ki, önemli olan kirletmemek, var olanı korumak, onun kıymetini bilmektir.”
KoçSavunma Yönetici Direktörü Hakan Öktem, “Gelişmiş teknolojileri bir arada bulunduran Smartium Blue ürünümüz önceden uyarı mekanizması ile çevre sorunlarının henüz ortaya çıkmadan öngörülmesini hedefliyor. Bugün de Marmara’da müsilaj kapsamında kullanılmasının ardından Fethiye Körfezi’ne ürünümüzü yeniden konumlandırıyoruz. Bu vesileyle projenin tüm paydaşlarına; ülkemiz ve denizlerimiz için anlamının büyük olduğunu düşündüğüm bu işbirliği için teşekkür etmek istiyorum.” dedi.
Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca konuşmasında, “Fethiye’nin en değerli doğal kaynaklarından biri denizlerimiz. Çevresel anlamda birçok önemli projeyi hayata geçirmeye devam ediyoruz. Denizlerin korunması anlamında limanımıza bağlı olan teknelerin katı ve sıvı atıkları düzenli olarak alındığı bir atık alım sistemimiz bulunmakta. “Mavi Dalga” projesi kapsamında sürdürülebilir denizcilik uygulamalarının yaygınlaştırılması için çalışmalar devam etmekte.
Akıllı Şamandıra Smartium Blue’nun hayata geçirilmesi de bir diğer koruma faaliyeti olarak değerlendirilmelidir. Bu proje sayesinde deniz suyu kalitesinin tespiti anlık olarak ölçümlenebilecek. Bir kirlilik tespit edilmesi durumunda da müdahale hızının artması anlamında büyük destek sağlayacak.
Verilerinin yorumlanmasında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi uzmanları değerlendirmeleri yapacak. Fethiye’nin mavisinin ve yeşilinin korunması çalışmalarımızda, iki adet şamandıranın yerleşiminin ilçemize hayırlı olmasını diliyor, koruyarak kullanmanın her çevresel değerde olduğu gibi denizlerimiz özelinde de ilke edinilmesini temenni ediyorum.” dedi.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Bodrum Denizcilik Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Tuncay Kuleli, konuşmasında şunları ifade etti: “Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün söylediği gibi, ‘Bilim tercümeyle değil, tetkikle yapılır’. Tamamen yerli ve milli bu projeyle ülke olarak bunu ispatlamış olduk.”