Dolaşan bir halat en basit manevraları bile zor bir görev haline getirebilir, özellikle de karanlıkta. Bu nedenle yelkenli teknede halat ve mandarların düzenlenmesi önem arz ader.
Bilinen bir gerçeği tekrar etmek gibi olsa da, teknenin toplanıp neta edilmesi özellikle deneyimli mürettebat tarafından -ve uzun mesafeli seyirlerde- kolayca göz ardı edilebilir. Karışık bir güvertede halatların her zaman dolaşabileceğini kabul etmek gerekir, neyse ki bazı yöntem ve uyarlamalarla bu durumun önüne geçilebilir.Vardiyaya her geldiğimde her bir ıskota ve mandarı kontrol ederek yeniden düzenlerim. Bunu yaparken ya boşlanmaya hazır olmalarını ya da düzenlenip saklanmalarını amaçlarım. Bu işi yaparken zihnim önümdeki birkaç saat boyunca karşılaşabileceğim şeylere yoğunlaşır ve havuzluk yerleşimine iyice alışırım ki bu da karanlıkta çok işime yarar.
Halatları daima sabit uçlarından başlayarak roda edin, böylece halat gamba almışsa serbest çımasına doğru düzeltilmesi mümkün olur. Mandarlar gibi daha uzun halatlar gambayı önlemek için sekiz formunda roda edilebilir ve bir vince asılarak karışmaları engellenebilir. Cenova mandarı gibi uzun sürelerle kullanılmayan halatlar izole bantla sabitlenebilir, bu şekilde rodaların bozulup diğer halatlarla karışmasının önüne geçilmiş olur. Vardiyada hangi halatlara ihtiyaç duyacağınızı düşünün ve bunların elinizin altında olmasına dikkat edin. Bu halatlar mandar torbalarının veya havuzluk oturma yerlerinin üzerinde roda edilmiş olarak tutulabilir. İki büyük mandar torbası yerine küçük torbalar kullanmak düzenin sağlanmasını kolaylaştıracaktır.
Çıkıntı yapan bir parça varsa buna bir halatın dolaşma riski her zaman daha fazladır. Bunu önlemek için güverteyi dolaşarak bu takılmaların oluşabileceği noktaları belirleyin. Bu sorunlar genellikle çarmıh ayaklarında, başüstü koçboynuzlarında, balon bumbasının direkteki bağlantılarında ve güverteye bağlanmış botlarda ortaya çıkar. Bir halat bir yere bir kere takılmışsa tekrar takılması yüksek bir olasılıktır. Bunu önlemek için gerekli önlemler derhal alınmalıdır.
Sağda Koçboynuzu kılıfları.
Selden, flok ıskotalarının takılmasını önlemek için özel liftin kılıfları üretiyor. Bant veya tesisat boruları kullanarak da bu sorunun önüne geçmek üzere farklı çözümler üretebilirsiniz.
Lastiğin gücü
Lastik halat güvertede sıklıkla başvurabileceğiniz bir çözüm aracı olabilir. Dikkat edilmesi gereken nokta lastiği halatın normal hareketine izin verecek ancak sonrasında yerine çekecek boyda ayarlamaktır. Bu taktiği uygulayabileceğiniz bazı yerleri sıralayalım:
Yönlendiriciler
Lastik halatlar takılma noktalarında bir uçlarına kancalar bağlanarak ve diğer uçları sabitlenerek kullanılabilir. Lastikler diyagonaller ve çarmıhlar arasına bağlanarak yelkenlerin belli noktalara takılmalarını önleyebilir.
Balon ıskotaları
Bu kullanımda lastik boştaki balon ıskotasının suya düşmesini engellemekte kullanılır. Ucuna bir anele bağlı küçük çaplı bir lastik kullanın. Lastik önce baş vardavelalara bağlanır, geriye doğru getirilir ve çarmıhlarda mümkün olduğunca yüksek bir noktadaki bir makaradan geçirilir. Balon ıskotası barber-hauler’dan geçmeden veya doğrudan teknenin kıç tarafına gelmeden önce bu halkadan geçirilir. Lastik ıskotanın ağırlığını taşıyacak kadar güçlü olmalı, ancak tam gerginken vardavelaları esnetmeyecek kadar boş olmalıdır. Bu sorunla karşılaşırsanız daha küçük çaplı bir lastik kullanmayı deneyin.
Kıç istralyalar
Çift veya hareketli kıç istralyalar kullanıldığında lastik kullanarak çözümler üretilebilir. Boşta olduğunda havuzluğa sarkan bir halat kıç istralyanın olduğu durumlarda da bu yöntem bir çözüm olabilir. Büyük çaplı bir lastiği kıç boyunca bağlayın ve sorun yaratabilecek halatları lastik ve kıç vardavela arasında kalacak şekilde ayarlayın. Hareketli kıç istralyaların boştayken ana yelkenin güngörmez yakasına dolaşmasını önlemek için kalın bir lastik halatı direğin ön tarafından dolaştırarak her iki istralyaya bağlayın. Lastik her iki istralya gerildiğinde gergin olmalıdır, böylece boştaki istralyayı öne çekecektir.
Sonsuz halatlı sarma sistemleri
Bu tür sarma sistemleri sarma halatı gergin olduğunda verimli olurlar; uzun halatlar yan güvertelerde boşta bırakıldığında kolayca dolaşır veya bir yere takılabilir. Sarma halatları havuzluğa ulaşacak ve gerektiğinde vinç üzerine üç veya dört tur sarılabilecek uzunlukta olmalıdır.
Sonsuz halatın dikişi yapılırken uygun boyda bir makaradan geçmesi sağlanmalı veya bir bastika kullanılmalıdır. Bu makaraya kalın bir lastik bağlanmalıdır. Sarma sistemi donatıldığında bu lastik teknenin kıç tarafına alınmalıdır. Lastik aşırı gergin olmamalıdır. Bu şekliyle sarma halatının yeterince gergin tutulması ve yelken açıldığında dolaşması önlenirken, gerektiğinde halatın bir vinç üzerine alınabilecek kadar boş olması da sağlanır. MBY
