Sektör gelişiyor peki ya kültür? Bu soruyu il kez 2008 yılında sormuşum. Ne yazık ki aradan o kadar yıl geçmesine rağmen hâlâ aynı soruyu soruyor ve hatta bir de ekliyorum “Ülke olarak denizcilikte ilerliyor muyuz?” Dergiyi Türkiye’de yayınlamaya başladığımız dönemden bugüne tekne sahibi olanların ya da denizciliği öğrenmek amacıyla eğitim alanların sayısının oldukça arttığını görüyoruz. Birkaç yıl önce başlatılan, “2023’e kadar 1 milyon vatandaşımıza amatör denizcilik belgesi kampanyası” da tahmin edeceğiniz gibi çok ilgi gördü ve belgeyi alanların sayısı, 1 milyona ulaştı mı bilmiyorum ama bir hayli arttı. Dönemin ulaştırma bakanı bu vesileyle denizcilik kültürünü aşılamak istediklerinin altını çizmişti. 1 milyon amatör denizcilik belgeli vatandaşımızın olması denizcilik kültürünü geliştirir mi?
Keşke ama maalesef yeterli değil. Kültürün gelişmesi için bakış açımızın değişmesi gerekir. Fatih Altaylı’nın programına katılan Müstafi Tümamairal ve Akademisyen Doç. Dr. Cihat Yaycı’nın özellikle şu cümlelerinin altını çizmek isterim: “Türkiye kara ülkesi değil deniz ülkesidir. Önce bu zihniyet değişmeli. Sınırlarımızın yüzde 70’i denizdir ve nüfusumuzun da yüzde 60’ı kıyılarda yaşar.”
Doç. Dr. Cihat Yaycı yazdığı kitaplar ve çizdiği haritalarla, Amiral Cem Gürdeniz’in 2006’da ortaya attığı ve geliştirdiği Mavi Vatan kavramının doktrine dönüşmesinde önemli rol oynayan isim. Türkiye’nin denizcileşme sürecinin bir sembolü olarak da tanımlanan Mavi Vatan’ın önemini anlamak ve denizciliğimizin her alanda gelişmesi için çaba göstermenin gerekliliğini vurgulamak için Doç. Dr. Cihat Yaycı’nın programda verdiği rakamlardan birkaçını paylaşmak istiyorum:
• BM’ye üye 192 ülkenin 150’sinden fazlası kıyı devleti.
• Dünya nüfusunun yüzde 75 kıyı bölgelerde yaşıyor.
• Dünyada 90 trilyon dolarlık gayri safi hasıla var. Bunun 27 trilyon Dolar’ı denizden elde ediliyor.
• Ham petrolün yüzde 75’i, diğer ihtiyaç maddelerinin ise yüzde 85’i deniz yoluyla taşınıyor.
• Deniz yolu taşımacılığının dünya ekonomisine katkısı 400 milyar Dolar. Bunun yüzde 30’u Akdeniz havzasında. Türkiye’nin deniz taşımacılığındaki payı ise yüzde 1.
• Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 10’u balıkçılıkla geçiniyor.
• Kişi başı balık tüketimi dünya ortalaması 16kg, Türkiye ortalaması 5kg.
• İsviçre’de (denize kıyısı yok) 132 yelken kulübü var.
• Kıyı uzunluğumuz 8 bin 333km. Tekne başına düşen kişi sayısı 2 bin. Hollanda’nın kıyı uzunluğu 451 km, tekne başına düşen kişi sayısı 40. Hollanda’da 200 marina, 21 bin bağlama ve çekek alanı var. Türkiye’de 50 marina, 16 bin 400 bağlama ve çekek alanı var.
Bu rakamlar ülke olarak durduğumuz noktayı gösteriyor. Bir yarımada olduğumuzu düşündüğümüzde bu tabloda olmamız gereken yere ulaşmamız için hepimizin taşın altına elini koyması gerekiyor.
İyi okumalar, iyi seyirler.
