Türkiye’de hangi su sporu nerede yapılır?

Türkiye’de hangi su sporu nerede yapılır?

Ülkemiz üç tarafı denizlerle çevrili olmasının yanı sıra gölleri, nehirleri ve barajları ile su sporları için adete bir cennet. Uygun hava koşulları ve elverişli iklimiyle ülkemiz, su sporlarına meraklı olanlar için büyük fırsatlara sahip.

Ülkemizde sörften kanoya, dalıştan raftinge kadar birçok branş için uygun doğal alanlar ve eğitim merkezleri bulunuyor. Gelişmiş tesisler, ekipman kiralama hizmetleri ve rehberli turlar sayesinde su sporuna başlamak veya ilerletmek oldukça kolay. Peki hangi su sporu nerede yapılır? Gelin detaylıca inceleyelim.

Rüzgar sörfü

Rüzgar sörfü yelken ve sörfü birleştiren doğanın gücünü en iyi şekilde hissettiren heyecan verici bir spor. Türkiye’de rüzgar sörfü denildiğinde akla gelen ilk adres ise şüphesiz Çeşme – Alaçatı.

Su sporlarının merkezi olan Alaçatı hem profesyonel hem de amatör sörfçüler için harika koşullar sunuyor. Bölgedeki rüzgar yaz-kış devam ettiği için yıl boyunca sörf yapmaya elverişli. Alaçatı’da her yıl uluslararası rüzgar sörfü şampiyonaları ve festivalleri düzenleniyor. Bu da Alaçatı’yı dünyanın en iyi sörf noktalarından biri haline getiriyor.
Alaçatı’da yeni başlayanlar için rüzgar sörfü okulları bulunuyor. Eğer daha önce hiç denemediyseniz, birkaç saatlik temel eğitimle bu spora ilk adımı atabilirsiniz. Çağla Kubat Sörf Okulu Alaçatı’daki en popüler sörf okullarından biri. Sörf okuluna kayıt olabilir, bol bol pratik yaparak kendinizi geliştirebilirsiniz. Rüzgar sörfünü doğru bir şekilde yapabilmek için sörf tahtası, yelken, direk ve bumba gibi ekipmanlara ihtiyaç var.

Alaçatı dışında Seferihisar da rüzgar sörfü için tercih edilen bölgelerden biri. Burada da rüzgarın devamlılığı ve uygun dalga yapısı sayesinde keyifli bir deneyim yaşayabilirsiniz. Rüzgar sörfünde hızınız tamamen rüzgara bağlı ve sörf yapabilmek için en az bir haftalık eğitim almanız gerekiyor. Antalya, Gökçeada, Kilyos, Akyaka ve Datça da rüzgar sörfü yapmak için elverişli noktalar arasında yer alıyor.

su sporu rüzgar sörfü
Rüzgar Sörfü

Rafting

Rafting doğayla iç içe, bolca aksiyon ve adrenalin içeren bir spor. Türkiye’de rafting yapılabilecek birçok nehir var, en meşhuru Çoruh Nehri. Doğu Karadeniz’de yer alan nehir dünyanın en iyi rafting parkurlarından biri olarak kabul ediliyor.
Çoruh Nehri 4. ve 5. derece zorluk seviyelerine sahip parkurları ile profesyonel rafting sporcularının ilgisini çekiyor. 450 km uzunluğundaki nehir, dünyanın en hızlı akan nehirlerinden biri ve rafting için en ideal yer olarak kabul ediliyor. Bayburt’tan Artvin’e kadar dört parkurdan oluşan rafting rotası, farklı zorluk derecelerine sahip olup toplamda 261 km uzunluğunda.

Yeni başlayanlar için de daha kolay parkurlar bulunuyor. Nehir boyunca ilerlerken Karadeniz’in eşsiz doğasının tadını çıkarabilir ve heyecan dolu anlar yaşayabilirsiniz. Türkiye’de rafting yapabileceğiniz diğer popüler yerler ise şunlar:

  • Fırtına Deresi (Rize): Adından da anlaşılacağı gibi oldukça hareketli ve heyecan verici bir parkur. Bu dere Kaçkar Dağları’ndan doğup Karadeniz’e dökülüyor yaklaşık 60 km uzunluğunda ve rafting için oldukça popüler. 25 km uzunluğundaki parkur, suyun debisine göre zorluk derecesi 3-4-5 arasında değişir. Çamlıhemşin’in güneyinden başlanan parkurda, 12. km’deki Duygulu Şelalesi ve tarihi köprüler gibi doğal ve tarihi güzellikler bulunur. Fırtına Deresi, çay ve meyve bahçeleri arasında hızla bir Rize turu yapmak isteyen rafting tutkunları için ideal bir rota.
  • Munzur Çayı, Tunceli: Munzur Çayı son yıllarda rafting tutkunları için popüler bir rota haline geldi. Munzur Vadisi Milli Parkı’ndan geçen bu çayda dört mevsim rafting yapılır ancak en çok tercih edilen mevsim sonbahardır. Munzur Dağları’ndan doğan çay, büyüleyici doğası ve eşsiz florasıyla dikkat çekiyor. Ovacık-Yeşilyazı civarında, Huş Meşceresi ağaçları ile ünlü. Munzur Çayı’nın Aşağı Torunoba, Sarıtaş ve Halbori arasındaki 20 km’lik parkur, kanyonlar, şelaleler ve ilginç kaya oluşumlarıyla zenginleşmiş. Bu parkur 3 zorluk derecesine sahip olup uluslararası rafting parkuru olarak kabul edilen 36 km’lik bir bölüme sahip.
  • Dalaman Çayı (Muğla): Dalaman Çayı doğasıyla öne çıkan rafting rotalarından biridir. Koçaş Dağı’ndan doğan ve Akdeniz’e dökülen çay, berrak suyu ve doğal kireçtaşı nedeniyle rafting tutkunları için ideal bir mekandır. Yıl boyu yerli ve yabancı turistler tarafından tercih edilen Dalaman Çayı’nda, 8 km uzunluğundaki parkurda zorluk dereceleri 3 ile 5 arasında değişir. Akköprü Köyü’ne ulaşıldığında zorluk derecesi 3’e düşer. Adrenalini yüksek bir deneyim için eylül ve ekim aylarında rafting yapmak en iyisidir çünkü bu dönemde su seviyesi artar. Dalaman’ın muazzam doğasında rafting yapmak isteyenler için Dalaman Çayı harika bir seçenek.
  • Melen Çayı (Düzce): Türkiye’deki en güvenli ve popüler rafting parkurlarından biri. Düzce’den başlayıp Karadeniz’e dökülen çay, yaklaşık 60 km uzunluğunda. Rafting parkuru 12 km uzunluğunda olup, ilk 2 km’si acemiler için eğitim alanından oluşuyor. Kalan 10 km’lik bölüm ise 3-4 zorluk derecesiyle adrenalini yüksek bir deneyim sunuyor. Parkur Düzce’nin doğası ve yaban hayatı arasında geçerek unutulmaz bir rafting deneyimi yaşatıyor.
su sporu rafting
Rafting

Dalış

Su sporu denince akla ilk olarak dalış geliyor. Denizaltındaki yaşamı keşfetmek, rengarenk balıkları, mercanları ve batıkları görmek isteyenler için dalış en iyi su sporları arasında yer alıyor. Türkiye’de dalışın merkezi ise Antalya – Kaş. Kaş berrak suları, zengin sualtı yaşamı ve tarihi batıklarıyla tam bir dalış cenneti. II. Dünya Savaşı’ndan kalma bir uçak batığı olan ‘Flying Fish’ bölgesi en popüler dalış noktalarından biri. Kaş’ta caretta carettalarla yüzmek ve büyüleyici mercan resiflerini görmek de mümkün. Dalış yapabileceğiniz diğer önemli noktalar şunlar:

  • Büyük Resif: Tarihi batıkları ve zengin deniz yaşamı ile dalış için en iyi noktalar arasında yer alıyor. Bodrum merkeze 20 dakika mesafede bulunan Büyük Resif, 35 metrelik zemini ve 7 metrelik zirvesiyle dağ görünümüne sahip ve deniz canlılarının yoğun olarak bulunduğu bir bölge olarak biliniyor. Kızıldeniz göçmenlerinin de uğrak yeri olan bu resif, dalışa yeni başlayanlardan profesyonellere kadar herkese uygun. Sığ bölgelerinde karagöz, ahtapot, iskorpit gibi canlılar yer alırken, derinlere indikçe müren, sinarit, lahos ve orfoz gibi türlerle karşılaşılabiliyor. Ayrıca dalış sırasında su yüzeyini de kontrol etmekte fayda var, baraküda sürüleriyle karşılaşabilirsiniz. Büyük Resif’teki teraslar ve dik duvar dalışları, dalış severlere eşsiz bir deneyim sunuyor. Bodrum’da yıl boyu dalış yapılabilse de, kış aylarında su sıcaklığı 14-15 dereceye kadar düşebiliyor.
  • Saros Körfezi: Saros Körfezi temiz deniz suyu ve zengin biyolojik çeşitliliği ile dikkat çekiyor. Etrafındaki az yerleşim ve sanayi nedeniyle sualtı akıntıları doğal olarak bölgeyi temizliyor, her yıl üç kez kendini arındırıyor. Burada 200’den fazla deniz canlısı yaşıyor ve dalış için birçok ilginç nokta bulunuyor; Minnoş Kayalıkları, rengarenk mercanları ve yunuslarıyla ünlü. Saros Körfezi batıklarıyla da tanınıyor, bunlardan biri 1908 yapımı Lundy Batığı. Bu batık 18 metreden sonra geminin kaptan köşküne kadar keşfe açık bir alan sunuyor. 2019’da ise yeni bir batık olarak Airbus A330 tipi bir uçak, bölgenin dalış turizmini artırmak için batırıldı. Saros Körfezi hem doğal zenginlikleri hem de batıklarıyla dalış severler için vazgeçilmez bir destinasyon.
  • Fethiye – Akvaryum koyu: Akvaryum Koyu her seviyeden dalıcıya hitap eden bir bölge olarak, hem amatörler hem de profesyoneller için ideal bir dalış alanı sunuyor. Burada deneme dalışından ileri düzey eğitimlere kadar çeşitli kurslar mevcut. Amatör dalgıçlar 18-20 metre derinlikte dalış yapabilirken, profesyoneller 60 dakikayı bulan uzun süreli dalışlar yapabiliyor. Koyda genellikle 150 metre dışındaki sol alandan başlanıyor ve kayalıklar ile Akvaryum Resifi, bölgenin en verimli alanı. Bu bölgede denizatları, ahtapotlar, süngerler, lahozlar ve orfozlar gibi birçok deniz canlısı gözlemlenebilir. Gece dalışları da bölgenin popüler aktivitelerinden biri olup, özellikle profesyonel dalgıçlar için kaplan mürenlerin dansını izleme fırsatı sunuyor. Akvaryum Koyu, gece dalışı için Türkiye’nin en iyi yerlerinden biri olarak kabul ediliyor.
su sporu dalış
Dalış

Kitesurf

Kitesurf suyun üzerinde uçuyormuş gibi hissettiren, eğlenceli ve adrenalin dolu bir su sporu. Türkiye’de kitesurf yapmak için en popüler yerler Çeşme – Alaçatı ve İstanbul Kilyos. Burada yıl boyu esen sabit rüzgarlar, kitesurf için mükemmel bir ortam sunuyor.
Bu spora başlamak için yüzme bilmeniz yeterli. Ancak rüzgarın gücünü ve suyun üzerinde dengeyi sağlamak için mutlaka eğitim almanız gerekiyor. Eğitim süreci yaklaşık 1-2 hafta sürüyor ve bu süre sonunda güvenli bir şekilde kitesurf yapabilirsiniz.

Kitesurf hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı olumlu yönde etkileyen bir spor. Fiziksel açıdan kitesurf denge, kuvvet ve dayanıklılığı artıran bir aktivite olarak vücuda büyük fayda sağlıyor. Ruhsal açıdan da kişiye özgürlük hissi ve stres atma imkanı sunuyor. Denizde rüzgarın gücüyle ilerlemek, zihni boşaltır ve çevreyle bütünleşmenizi sağlıyor. Rüzgarın sesini, suyun hareketini dinlemek unutulmaz ve yaşanması gereken müthiş bir deneyim. Alaçatı ve Kilyos’un yanı sıra Datça, Fethiye, Bozcaada gibi bölgeler de Kitesurf yapmak için uygun.

su sporu - Kitesurf
Kitesurf

Kano

Kano su üstünde huzur dolu yolculuk yapmak isteyenler için harika bir seçenek. Türkiye’de kano yapabileceğiniz en güzel yerler Terkos Gölü, Fırtına Deresi (Rize), Melen ve Sarısu. Kano yaparken bölgenin eşsiz doğasını seyredebilir, yemyeşil ormanların arasında sakin bir gezintiye çıkabilirsiniz. Yeni başlayanlar için uygun parkurlar olduğu gibi deneyimli sporcular için daha uzun rotalar da mevcut. Muğla’daki Azmak Nehri ve Artvin’deki Borçka Baraj Gölü de kano yapmak için harika alternatifler sunuyor. Türkiye’de bu su sporunu yapabileceğiniz en güzel yerler şunlar:

  • Terkos Gölü (İstanbul): Şehirden uzaklaşmadan doğanın içinde kano yapabilirsiniz. Terkos Gölü İstanbul’un kuzeyinde yer alıyor ve sakin atmosferiyle biliniyor. Doğal güzellikleriyle çevrili bu gölde kano yapmak, şehrin kalabalığından uzaklaşarak doğayla iç içe bir deneyim sunuyor. Gölde kano yaparken etrafınızdaki ormanlar, kuşlar ve suyun sakinliği huzura kavuşturuyor. Yeni başlayanlar için uygun parkurların bulunduğu gölde, daha deneyimli kano sporcuları için de çeşitli güzergahlar mevcut. Göl yüzeyi sakin olduğu için kano kontrolünü kolaylaştırıyor. Göldeki flora ve fauna, doğa tutkunları için harika bir keşif alanı sunuyor.
  • Fırtına Deresi (Rize): Rize’nin en ünlü doğa harikalarından olan Fırtına Deresi, doğa sporlarıyla ilgilenenler için mükemmel bir yer. Fırtına Deresi adını hızlı akan sularından alıyor ve bu hızlı akış, kano sporunu sevenler için heyecan verici bir deneyim sunuyor. Fırtına Deresi’nin çevresi yemyeşil ormanlarla çevrili ve kano yaparken bu doğal güzellikleri seyretmek oldukça keyifli. Derede kano yaparken etrafınızdaki yüksek dağlar, vadiler ve ağaçlar, bu sporu daha da etkileyici hale getiriyor. Deredeki akıntının hızı, kano deneyimini daha zorlu hale getirebilir, bu nedenle bu bölge daha çok deneyimli kano sporcuları için uygun.
  • Azmak Nehri (Muğla): Muğla’nın popüler doğal güzelliklerinden biri olan Azmak Nehri, berrak suyu ve çevresindeki muazzam doğasıyla kano yapmak için harika bir yer. Azmak Nehri, Muğla’nın Akyaka ilçesinde yer alıyor ve suyu o kadar temiz ki suyun altındaki balıklar net bir şekilde görülebilir. Bu doğal güzellik, kano yaparken eşsiz bir görsel deneyim sunuyor. Nehir boyunca kano yaparken, etrafınızdaki ormanların yeşil tonları, nehrin sakinliği ve berrak suyu ile çevrili olursunuz. Azmak Nehri’nin sakin akışı, bu su sporuna yeni başlayanlar için ideal. Daha deneyimli kano sporcuları için de kısa parkurlar ve güzergahlar bulunuyor. Nehirde kano yaparken, çevredeki doğal yaşamı gözlemleyebilir ve huzur dolu bir yolculuğa çıkabilirsiniz.
su sporu kano
Kano

Su kayağı

Motorlu bir teknenin ardında uzanan halata tutunup su üzerinde giden kayakçıları bilir misiniz? Su kayağında her iki ayakta birer kayak tahtası ile su üzerinde eğlenceli dakikalar yaşayabilirsiniz. Bu su sporunda tecrübe kazandıkça iki ayrı kayaktan mono kayağa geçebilirsiniz. Bu su sporunu Türkiye’de Bodrum – Yalıçiftlik ve Antalya – Konyaaltı’nda yapabilir ve heyecan verici bir deneyim yaşayabilirsiniz.

Su kayağında motorlu bir tekne sporcuyu suyun üstünde çeker. Su kayağı yaparken ayağınıza mono ya da iki adı verilen bir kayak takmanız gerekiyor. Mono su kayağı daha çok profesyoneller tarafından tercih ediliyor. Özel olarak tasarlanan teknelerle birkaç saat içinde kayağın üzerinde doğru zamanda kalkmayı öğrenebilirsiniz. Bodrum ve Antalya su kayağı yapmak için ülkemizde en elverişli bölgeler arasında bulunuyor. Tabii ki sporu uzman kişiler eşliğinde yapmanız gerekiyor. Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu Cankurtarma Yönetmeliği kurallarına uygun bir şekilde gerçekleştirmeniz de önemli. Bu yüzden su kayağı yapmadan önce eğitim almak şart diyebiliriz.

su sporu - su kayağı
Su kayağı

Stand up paddle (SUP)

SUP büyük bir sörf tahtası üzerinde ayakta durarak, kürek yardımıyla su üzerinde ilerlemeyi içeren bir spor. Rüzgar veya dalga gerektirmediği için durgun veya hafif dalgalı sularda rahatlıkla yapılabiliyor. Denge ve koordinasyonu geliştiren SUP, her yaş ve beceri seviyesindeki kişiler için uygun. Türkiye’de bu su sporunu yapabileceğiniz popüler noktalar şunlar:

  • İstanbul Boğazı: Boğazın eşsiz manzarası eşliğinde SUP yapmak isteyenler için İstanbul harika bir yer. Boğaz’ın kendine özgü havası su sporu tutkunları için unutulmaz bir deneyim sunuyor. Bu sporu deneyimlemek için Caddebostan’daki İstanbul Windsurf Center‘dan eğitim alabilirsiniz. Windsurf Center yeni başlayanlar ve deneyimli sporcular için tercih edilen bir sörf okulu. Windsurf Center, Kınalıada, Adalar, Suadiye-Erenköy-Bostancı-Maltepe sahili boyunca SUP turları düzenliyor.
  • Bodrum: Ege’nin berrak suları, SUP sporu için mükemmel bir ortam sunuyor ve Bodrum bu sporun keyfini çıkarabileceğiniz en güzel destinasyonlardan biri. Bodrum’un mavi bayraklı plajlarında, özellikle Gümüşlük, Bitez ve Yalıkavak gibi yerlerde SUP yapabilirsiniz. Gümüşlük, sakin atmosferi ve denizinin netliği ile SUP yapmak için en popüler yerlerin başında geliyor. Bodrum Yarımadası’nda yer alan koylar, keşfedilmesi gereken harika rotalar sunuyor. Bodrum, denizin güzelliğiyle birleşen etkileyici manzarasıyla SUP sporunun keyfini çıkarabileceğiniz bir bölge.
  • Fethiye: Ölüdeniz durgun ve sakin suları ile SUP yapmak için birebir. Ege’nin turkuaz renkli denizinde SUP yaparken muazzam manzaralara tanıklık edebilirsiniz. Özellikle Kelebekler Vadisi çevresi, berrak suyu ve doğasıyla SUP tutkunları için harika rotalar sunuyor. Fethiye’nin çevresindeki koylar ve plajlar, sakinliği ve güzelliği ile SUP için oldukça elverişli. Göcek ve Seydikemer gibi bölgelerde de SUP yapabileceğiniz daha fazla alan bulunuyor.
su sporu - Stand up paddle (SUP) - Kürek sörfü
Stand up paddle (SUP)

Kürek

Kürek sporu dayanıklılık, koordinasyon ve takım çalışması gerektiren fiziksel ve zihinsel olarak oldukça disiplinli bir su sporu. Kürekçiler, belirli bir parkurda hız ve teknik beceriyle kürek çekerek ilerlerler. Bu su sporu bireysel ya da takım halinde yapılabilir.

Akarsu, göl ve deniz gibi farklı su alanlarında yapılan kürek, hem profesyonel hem de amatör seviyede geniş bir katılımcı kitlesine hitap ediyor. Olimpik bir branş olan kürek, sürat, teknik ve dayanıklılığın birleşimiyle fiziksel olduğu kadar zihinsel odaklanmayı da gerektiriyor. Türkiye’de Sapanca Gölü, Haliç ve Bafa Gölü gibi bölgeler kürek sporu için popüler mekanlar arasında yer alıyor ve çeşitli yarışlara ev sahipliği yapıyor.
Kürek sporu Rowing, Ters kürek çekme, Kıyı küreği gibi kategorilere ayrılır. Türkiye’de kürek sporu yapabileceğiniz en popüler noktalar şunlar:

  • Sapanca Gölü (Sakarya): Türkiye’de kürek sporunun merkezi olarak kabul ediliyor. Hem amatör hem de profesyonel sporcular için ideal bir alan. Göl, temiz suyu, geniş alanı ve çevresindeki doğal güzelliklerle kürek sporu yapmaya son derece uygun bir ortam sunuyor. Milli takım kamp alanlarından biri olduğu için ulusal ve uluslararası düzeydeki sporcular burada antrenman yapıyor. Sapanca Gölü’nde yer alan kürek kulüpleri ve tesisler, gelişmiş olanakları ile sporculara rahat bir antrenman yapma imkanı tanıyor. Göl çevresinde yapılan yarışmalar, hem yerli hem de yabancı sporcuların ilgisini çekiyor.
  • Haliç (İstanbul): İstanbul’un tam kalbinde yer alan Haliç, tarihi dokusuyla birlikte kürek sporunu yapma imkanı sunuyor. Haliç, İstanbul’daki birçok kürek kulübünün faaliyet gösterdiği bir yer. Haliç’te kürek çekerken, hem suyun sakinliğinden hem de İstanbul’un eşsiz manzarasından faydalanabilirsiniz. Haliç profesyonel kürekçilerin yanı sıra amatör sporcular için de uygun parkurlar sunuyor. Haliç’te yapılan yarışmalar, yerel ve uluslararası yarışlar için popüler bir destinasyon haline geldi diyebiliriz.
  • Bafa Gölü (Muğla – Aydın): Bafa Gölü doğal güzellikleriyle dikkat çekiyor. Göl sakin atmosferi ve temiz suyu ile kürek sporu için mükemmel bir ortam sunuyor. Özellikle doğayla iç içe olmak isteyenler için ideal bir rota. Bu bölge sakinliği ve manzarasıyla hem amatör hem de profesyonel kürekçilerin tercih ettiği bir nokta. Gölün etrafı dağlarla çevrili, gölde kürek çekmenin yanı sıra doğa yürüyüşleri gibi açık hava etkinlikleriyle zaman geçirebilirsiniz. Bölgede yapılan etkinlikler ve yarışmalar da bölgenin kürek sporu ile olan ilişkisini güçlendirir.
  • Çeşme ve Bodrum (İzmir – Muğla): Kıyı kürekçiliği (Coastal Rowing) için popüler bölgeler arasında. Bodrum’un sakin koyları ve berrak denizi, bu sporu yapmak isteyen amatör ve profesyonel sporculara doğal bir ortam sunuyor. Bodrum’da yaz aylarında düzenlenen yarışmalar, bu spora ilgi duyan birçok kişiyi bölgeye çekiyor. Hem yerli hem de yabancı sporcular, Bodrum’un eşsiz atmosferinde kürek çekmenin keyfini çıkıyor. Çeşme’de de kıyı kürekçiliği yapabileceğiz birçok nokta bulunuyor.
su sporu - kurek
Kürek

Yelken sporu

Yelken sporu rüzgarın gücünü kullanarak su üzerinde hareket eden teknelerle yapılan bir deniz sporu. Hem bireysel hem de takım olarak gerçekleştirilebilen bu su sporu, fiziksel dayanıklılık, teknik bilgi ve doğa koşullarını iyi analiz etmeyi gerektiriyor. Yelken sporu için temel eğitim almak, tekne kullanımını öğrenmek ve pratik yapmak gerekiyor; bu yüzden bu sporu yapmak için genelde yelken kulüpleri veya okulları tercih ediliyor. Türkiye’de yelken sporu için en popüler noktalar arasında İstanbul (Kalamış, Caddebostan), İzmir (Alaçatı, Çeşme), Muğla (Bodrum, Göcek, Marmaris) ve Antalya (Kaş, Kemer) bulunuyor. Eğer yelken yapmak istiyorsanız bu bölgelerdeki yelken kulüplerine veya kurslarına katılarak eğitim alabilir, sporcu olabilir ya da amatör olarak keyif için bu su sporunu yapabilirsiniz.

su sporu - yelken
Yelken