Les Sables d’Olonne, 10 Kasım Pazar günü Fransa yerel saatiyle 13.02’de 40 skipper ve 40 IMOCA sınıfı teknenin start hattında yer alacağı Vendée Globe yarışına onuncu kez ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.
Yazı: Ayşegül Torun
Yelken yarışlarının Everest’i olarak adlandırılan dünyanın en prestijli yelken yarışı, tarihinde ilk kez bir maskot edindi. Maskot olarak da son birkaç seride misyon edindiği okyanusların korunmasına yönelik çalışmaları daha da ön plana çıkartrmak ve bilinirlik yaratmak için Adelie Pengueni’ni seçti. Smokinli penguenler sınıfında yer alan sevimli Adelie Pengueni Antarktika kıtasında yaşıyor ve iklim krizi nedeniyle yaşlı küremizin maruz kaldığı aşırı sıcaklar yüzünden de bu penguenlerin vatanı her sene biraz daha eriyerek daralıyor. Yarışın rotasını Avustralya açıklarındaki en son buzul bölgesine kadar esneten Vendée Globe, okyanuslardaki yaşama, her yıl artan kirliliğe, ısınan deniz suyuna, eriyen buzullara kadar geniş bir yelpazede farklılık yaratmaya çalışacak.
İlk kez 13 skipperla 26 Kasım 1989 yılında Les Sables d’Olonnes’dan start alan Vendée Globe her dört senede bir tekrarlanarak onuncu seriye kadar geldi. 2024/25 serisiyle ilgili çalışmalara neredeyse 2020/21 serisinin bitimiyle başlanan yarışta hazırlıklar hem karada hem de denizde olanca hızıyla devam ediyor. Bir önceki seri Covid 19’un gölgesinde sessizce yapılmıştı. Bu nedenle onuncu seri çok daha büyük bir coşkuyla karada kutlanacak. Yarış köyünü 2.5 milyon kişinin ziyaret edeceği tahmin ediliyor.
Yarışın ana sponsoru, kesintisiz son altı seridir olduğu gibi gene SODEBO olacak. Her seride ana sponsorun istikrarlı katkılarının yanı sıra sponsor sayıları da katlanarak artıyor. “Dünyanın etrafında tek başına hiç durmadan ve yardım almadan” sloganıyla 25 yıldır açıkdeniz yelkencilerinin ve “içinden rüzgâr geçenlerin” kalplerini çarptırmaya devam ediyor Vendée Globe… Bugüne kadar 200 yelkencinin start edip sadece 114 tanesinin finiş alabildiği yarışın rotası 1989’dan beri hiç değişmedi. Startı Les Sables d’Olonnes’ten yap, Atlas Okyanusu’nu kuzey-güney hattından in, üç burnu iskelende bırak (Cape of Good Hope, Cape Leeuwin, Cape Horn) ve tekrar Atlas Okyanusu’nu bu sefer güney- kuzey rotasında tırmarak finişi Les sables d’Olonnes’da ver.
11 ÜLKEDEN 40 SKIPPER
Bu seneki yarışa 11 farklı ülkeden 40 skipper katılıyor. En genci 23 yaşındaki Violette Doranges, en kıdemlisi ve yaşlısı ise 65 yaşındaki “Kral/Le Roi” lakaplı Jean Le Cam. Altı kadın skipperla 2020’nin rekoru da egale edildi.
18 metrelik IMOCA mono gövde teknenin içinde hiç durmadan toplamda 24 bin 300 deniz mili koşulacak ki bu da yaklaşık 45 bin kilometre demek. Yarışın rekorunu halen 74 gün 35 saat 3 saat 35 dakika 46 saniyeyle 2016/17 serisinde first finiş yapan Armel Le Cleac’h elinde tutuyor.
Son serinin şampiyonu Yannick Bestaven 80 gün 3 saat 44 dakikayla Covid 19’un katı kurallarının gölgesinde finiş almıştı. Yannick Bestaven 2009 IMOCA İstanbul Cup’da İstanbul Boğazı’nda yarışmış yellkencilerden bir tanesidir. Bu yılki yarışta iki handicap skipper ve tekneleri yer alırken yarış öncesi ziyaretçilere kapılarını açacak yarış köyünde, hem yarışçıların hem de yarış organizasyonun hayatını kolaylaştırmak için 250 gönüllü görev alacak.
Yarışa katılım bedeli tekne başına 20 bin Euro olurken, birincinin ödülü 200 bin Euro olarak belirlendi. 35 knot üstü rüzgâr ve dalga boyunun beş metreden fazla olması durumunda Yarış Komitesi meteoroloji uyarısı geçecek. Aslında denizde soluk soluğa bir yarış olurken karadaki Yarış Komitesi de onlar start aldıkları andan itibaren 7/24 yarışçılarla nefes alıp veriyorlar. Keza tüm skipperların kara ekiplerinde de durum farklı değil. Michel Desjoyeaux’nun yıllar önce verdiği bir röportajında dediği gibi aslında yarışın yüzde 80’i karada, kalan yüzde 20’si denizde yapılıyor. Bu nedenle sponsorların istikrarlı katkıları hem yarışçıların hem de organizasyonun elini çok rahatlatıyor.
En küçük ayrıntının bile önem kazandığı bu yarışta, her ne kadar dünyanın tüm okyanuslarında bir kadın ya da bir adam ve bir tekneyle koşuluyor gibi görünse de; ortalama 80 günlük bu yelken şöleninde bir skipper’ın arkasında metorolojiden yarış köyüne, belediyeden gönüllüler ordusuna, sponsorlardan yarışa özel tahsis edilmiş hastanenin doktorlarına, kara ekiplerinden medya yetkililerine kadar, baktığımızda göremediğimiz yüzlerce kişinin kesintisiz emeği var.
10 serinin iki tanesinde bizzat start hattında olup o pontondaki havayı soluyan biri olarak, 300 bin yelken severin o heyecana şahit olabilmek için nasıl yollara düştüğünü, filonun ne kadar duygu yüklü bir atmosferde uğurlandığını biliyorum.
Vendée Globe’da yarışan skipperların aileleri gene bir kasım sabahı sevdiklerini pontonda uğurlarken onları Poseidon’a emanet edecekler. Hep düşünürüm. Bu yarış hayalindi, bir kere yaptın… Hadi diyelim Michel Desjoeaux gibi iki kere yaptın ve üst üste birinciliği olan tek kişisin. Ama 65 yaşında altıncı kez start hattında yer alacak büyük usta Jean La Cam’a ancak saygı duyuyor ve şapka çıkartabiliyorum.
Hepsinin rüzgârlar kolayına, pruvaları neta olsun. Bir sonraki haberleri dergimize start hattından yazmak dileğiyle…
